* Đặc điểm: cây giống và trái
Cây giống bưởi đỏ Luận Văn Thanh Hóa ( bưởi tiến Vua ) – (Red Pomelo) là loại cây nổi tiếng, trái bưởi Luận Văn ( bưởi tiến Vua ) là loại trái cây đặc sản quý hiếm xưa kia thường được mang tiến vua. Giống cây bưởi này được trồng lâu đời tại làng Luận Văn xã Thọ Xương huyện Thọ Xuân tỉnh Thanh Hóa. Bưởi Luận Văn (bưởi tiến Vua) là loại bưởi có mùi thơm thoang thoảng rất đặc trưng, tép bưởi có màu đỏ, giòn, nhiều nước, dôn dốt chua ngọt, vị đậm và không the, đắng ngay cả khi quả bưởi còn chưa chín.
Quả bưởi đỏ Luận Văn Thanh Hóa (bưởi tiến Vua) có hình tròn, khi nhỏ quả có màu xanh, khi chín quả bưởi đỏ Luận Văn chuyển dần sang màu đỏ gấc (hiện trang trại cũng đang bán giống bưởi đào Tân Lạc khi chín thì vỏ có mầu vàng chỉ có ruột đỏ ), vỏ quả, cùi quả, vỏ múi, tép bưởi có màu đỏ rất đẹp mắt, mọng nước, hương thơm đặc trưng. Bưởi đỏ luận văn bắt đầu thu hoạch được vào giữa tháng 8 nhưng ăn ngon nhất vào tháng 10,11 âm lịch hàng năm, tuy nhiên ở những thời điểm này chỉ có múi và cùi đỏ còn vỏ vẫn xanh vàng. Bắt đầu từ tháng 10 trở đi vỏ bắt đầu đỏ và đến tết đỏ tươi đều rất đẹp.
. Do màu đỏ và mùi thơm đặc trưng, bưởi Luận Văn thường được người dân trong vùng chọn để bày trên bàn thờ nhân dịp Tết với mong muốn mang lại sự may mắn và phát tài. Một trong những nguyên nhân tạo nên chất lượng đặc thù của bưởi Luận Văn là do điều kiện thổ nhưỡng. Đất của vùng trồng bưởi này chủ yếu là đất đỏ vàng trên đá sét và đá biến chất hoặc đất phù sa có tầng loang lổ đỏ vàng, tầng đất mặt dày trên 30 cm, tơi xốp và ẩm.
* Kĩ thuật trồng
Chuẩn bị đất trồng
Đất cao đào hố ngang mặt đất và đắp vồng để dễ tưới trong mùa nắng, mùa mưa phá vồng để cây khỏi bị úng nước và bị chảy khi úng. Kích thước liếp rộng 5-8m, chiều dài tuỳ theo kích thước vườn nhưng không nên dài quá 30m. Quanh vườn nên đào mương rộng từ 1,5 – 2m, sâu 1-1,2m và đắp bờ cao; mương nội đồng rộng từ 0,5-1m, sâu 0,8-1m. Khi đào mương nên chú ý không nên đem lớp đất phèn (nếu có) lên mặt liếp, nếu đất chua cần bón vôi để nâng pH = 5,5 – 6.Nên chú ý đặt cống để điều tiết nước, hàng năm cần sửa sang liếp bằng cách bồi một lớp mỏng bùn và mở rộng mép liếp khi có thể.
Kích thước hố trồng
Hố trồng cây giống bưởi Luận văn theo hình vuông, kích thước 0,6×0,6m. Khoảng cách trồng 5x5m. Trong 3, 4 năm đầu, có thể trồng xen những loại cây ngắn ngày.
Trồng cây
Nên trồng vào đầu mùa mưa, khi xuống giống nên tỉa bớt lá. Cây giống bưởi Luận văn khi trồng nên đặt thẳng đối với cây tháp hoặc cây chiết có nhánh phân bố đều. Đặt nghiêng đối với cây chiết ít nhánh, giúp các đọt bên mọc lên để tạo tán.
Bón phân
Cây mới trồng, bón lót 10kg phân chuồng, 0,5kg phân lân, 0,2kg vôi. Lượng phân bón tuỳ thuộc vào tình trạng sinh trưởng của cây:
– Cây 1 – 3 năm tuổi, bón 1 – 3kg NPK (16-16- 8), 0,5 – 1kg super lân.
– Cây 4 -6 năm tuổíi, bón 4 -7kg NPK (16 – 16 -8), 0,5 – 1kg super lân.
– Cây 7 -9 năm tuổi, bón 8 -15kg NPK (16 -16 -8), 0,5 – 1kg super lân.
Cách bón phân như sau:
– Cây từ 1-3 tuổi nên pha vào nước, tưới định kỳ 1 – 2 lần/tháng.
– Cây từ năm thứ 3 trở đi, bón 4 lần/năm, bón theo tán cây với lượng phân bón cho mỗi gốc: lần 1, sau khi thu hoạch, bón 10kg phân chuồng kèm 1/3 lượng phân NPK. Lần 2, trước khi ra hoa 1 tháng, bón 1/3 lượng phân NPK. Lần 3, sau khi đậu trái 1 tháng, bón 1/3 lượng phân NPK. Lần 4, trước khi thu hoạch 1 – 2 tháng, bón 1 -2kg Kali.
Chăm sóc
Làm sạch cỏ, thăm vườn thường xuyên, tỉa bỏ các cành vượt, cành sâu bệnh. Tưới dặm nếu nắng gắt, thoát nước khi bị úng. Tỉa bớt hoa quả vào năm chúng ra quá nhiều, làm cho bưởi kiệt sức. Thu hoạch tập trung và tăng cường phân bón vào những năm được mùa.
Phòng trừ sâu bệnh
– Bệnh thối gốc, chảy mủ: Gây chảy mủ trên gốc, thân, cành phần lớn do nấm Phythopthora spp. Đừng để úng nước, phun Aliette 2,5%, Ridomil 2%.
– Bệnh loét: Triệu chứng gây hại là có vết lõm sâu, lan nhanh do sâu vẽ bùa. Phòng trừ bằng cách vệ sinh vườn, trừ sâu vẽ bùa, khi hoa đậu trái phun thành phần vôi 1%, làm 3 lần, cách nhau 10 – 15 ngày.
– Sâu vẽ bùa (Phylloenis citrella): Sâu non đục vào lá gây nên những đường ngoằn ngoèo, thường đi chung với bệnh loét gây nên. Phòng trừ bằng cách phun thuốc sớm ngay từ giai đoạn lá còn non.
– Bọ xít xanh hại quả (phynchocoris humeralis): Bọ xít chích hút nước quả, làm quả chai sần và rụng. Nên phòng trừ, cấy các ổ kiến vàng vào thân cây, sử dụng Trebon và Applau – Mip.
– Sâu đục thân cành: Sâu đục rỗng thân cành gây chảy mủ, cành chết. Sâu đùn mạt cưa ra ngoài miệng hang. Phòng trừ bằng cách cắt bỏ các cành bị hại nặng trước lúc sâu lột xác thành con trưởng thành, chích thuốc trừ sâu vào lỗ đục (có thể rải ít basudin), dùng móc sắt bắt sâu.
Thu hoạch
Bưởi từ khi ra hoa đến thu hoạch khoảng 6- 7 tháng tùy giống, tuổi cây, tình trạng sinh trưởng…nên thu hoạch vào lúc trời mát và nhe tay, không nên thu hoạch sau cơn mưa hoặc sương mù nhiều.
